Travari Srbije

Plava lincura

Drugi nazivi: srčanik, svećica, trava od žutice, gorčica, srčenjak, raven, pitoma čemerika, trava od srdobolje
Latinski naziv: GENTIANA ASCLEPIADEA

Opis biljke: Višegodišnja zeljasta biljka do 100 cm visoka. Koren valjkast snažan. Veći broj nadzemnih stabala, okrugla, glatka. Listovi 5-8 cm dugački i oko 5 cm široki. Cvetovi pojedinačni ili po 3 u grupicama, u pazuhu gornjih listova, plavi, dugi 3-5 cm.

Vreme cvetanja: od jula do septembra

Stanište i rasprostranjenost: na visokoplaninskim pašnjacima, na ivici šuma, do subalpijskih vrhova, na Staroj planini iznad 1800 mnv., na Babinom zubu i dr.

Droga: koren (Gentianae asclepiadeae radih). Vadi se u jesen ili rano proleće, očisti od zemlje, uzduž rascepi i suši na suncu ili u sušnici na temperaturi od 50-60 stepeni.

Hemijski sastav: koren sadrži gorke materije genciopikrin, genciamarin, genciazin, alkaloid gencianin, šećer gencianozu, nešto masti i pektine.

Lekovito delovanje: amarum purum, stomahikum, roborans i tonik.

Narodna medicina: koren se koristi kod poremećaja verenja, pre svega kao profilaktičko sredstvo, za poboljšanje apetita, stimuliše lučenje želudačno-crevnih sokova, a zatim i kod anemije, skorbuta, rahitisa, za opšte jačanje organizma.

Upotreba: čaj se priprema tako što se  2 kašike osušenog i samlevenog korena preliju sa 1 litrom hladne vode, nakon 10 sati sadržaj procediti. U toku dana uzimati 3 puta po 1 čašicu pripremljenog čaja, pre obroka.

Vino se priprema od 30-50 g osušenog i sasitnjenog korena na 1 l belog vina. Rakija se priprema od 50-100 g osušenog i sasitnjenog korena na 1 l prepečenice. Kao i vino, nakon 10 dana sadržaj procediti i uzimati u toku dana pre obroka po 1 kašiku, za pobuđivanje apetita.